Các trường hợp kiểm tra thuế đột xuất không kế hoạch
Thông thường, khi thực hiện kiểm tra thuế, cơ quan thuế sẽ thực hiện kiểm tra tại trụ sở doanh nghiệp theo kế hoạch, chuyên đề. Tuy nhiên, cũng sẽ có những trường hợp cơ quan thuế còn tiến hành kiểm tra thuế đột xuất không có kế hoạch. Căn cứ theo quy định tại tiểu mục 1.3 Mục III Phần II Quy trình ban hành kèm theo Quyết định 970/QĐ-TCT ngày 14/7/2023 thì dưới đây là các trường hợp cơ quan thuế thực hiện kiểm tra thuế đột xuất không kế hoạch, cụ thể:
[1] Kiểm tra người nộp thuế theo đơn tố cáo;
[2] Kiểm tra người nộp thuế theo chỉ đạo của Thủ trưởng cơ quan thuế hoặc theo chỉ đạo của Thủ trưởng cơ quan thuế cấp trên;
[3] Kiểm tra theo đề nghị của người nộp thuế (chia, tách, sáp nhập, hợp nhất, chuyển đổi loại hình doanh nghiệp, giải thể, chấm dứt hoạt động, cổ phần hóa, chấm dứt hiệu lực mã số thuế, chuyển địa điểm kinh doanh dẫn đến thay đổi cơ quan thuế quản lý);
[4] Kiểm tra trước hoàn thuế;
[5] Kiểm tra theo đề xuất sau khi kiểm tra tại trụ sở cơ quan thuế;
[6] Các trường hợp kiểm tra đột xuất khác.
Một vài vấn đề cần lưu ý, bao gồm:
- Trong trường hợp nếu kế hoạch kiểm tra của cơ quan thuế cấp dưới có sự trùng lặp về đối tượng kiểm tra với kế hoạch kiểm tra, thanh tra về thuế của cơ quan Thanh tra Nhà nước, Kiểm toán Nhà nước, cơ quan thuế cấp trên thì thực hiện theo kế hoạch của Thanh tra Nhà nước, Kiểm toán Nhà nước, cơ quan thuế cấp trên.
- Trong các trường hợp trùng lặp về đối tượng thuộc kế hoạch kiểm tra của cơ quan thuế với các cơ quan khác của Nhà nước thì Thủ trưởng cơ quan thuế phối hợp với thủ trưởng cơ quan nhà nước có sự trùng lặp để xử lý và báo cáo cơ quan phê duyệt kế hoạch khi cần thiết.
Các trường hợp kiểm tra thuế đột xuất không kế hoạch (Hình ảnh từ Internet)
Trình tự, thủ tục kiểm tra thuế đột xuất không kế hoạch tại trụ sở người nộp thuế
Bước 1: Ban hành Quyết định kiểm tra thuế
- Tất cả các trường hợp kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế đều phải ban hành Quyết định kiểm tra. Quyết định kiểm tra bao gồm:
+ Nội dung kiểm tra
+ Thời kỳ kiểm tra
Đồng thời, khi trình ban hành Quyết định kiểm tra, công chức thuế được giao nhiệm vụ kiểm tra thuế có thể thu thập dữ liệu trên hệ thống ứng dụng công nghệ thông tin của ngành thuế, phân tích rủi ro từ phân tích nghiệp vụ, thông tin từ thực tế công tác quản lý thuế, thu thập thông tin từ bên thứ 3 để xác định thêm nội dung, phạm vi kiểm tra thuế (nếu có).
- Quyết định kiểm tra thuế tại trụ sở của người nộp thuế phải được gửi cho người nộp thuế chậm nhất là 03 ngày làm việc kể từ ngày ban hành Quyết định.
Bước 2: Thực hiện kiểm tra thuế tại trụ sở
Sẽ có 02 phần việc khi cơ quan thuế thực hiện kiểm tra thuế tại trụ sở người nộp thuế, bao gồm:
- Công bố Quyết định kiểm tra
- Thực hiện kiểm tra thuế
Bước 3: Lập Biên bản kiểm tra thuế
Lập Biên bản kiểm tra thuế theo mẫu số 10/QTKT Quy trình ban hành kèm theo Quyết định 970/QĐ-TCT ngày 14/7/2023 sau khi căn cứ số liệu và tình hình được phản ánh trong biên bản kiểm tra từng phần việc mà trưởng đoàn kiểm tra đã giao cho từng thành viên trong đoàn thực hiện.
Bước 4: Xử lý kết quả kiểm tra thuế tại trụ sở
- Chậm nhất là 03 ngày làm việc kể từ ngày ký biên bản kiểm tra thuế, Trưởng đoàn kiểm tra phải báo cáo Lãnh đạo bộ phận kiểm tra thuế để trình Thủ trưởng cơ quan thuế về kết quả kiểm tra thuế (mẫu số 11/QTKT ban hành kèm theo quy trình này) và dự thảo Quyết định xử phạt vi phạm hành chính về thuế (mẫu số MQĐ02 Nghị định 118/2021/NĐ-CP) hoặc Kết luận kiểm tra thuế (mẫu số 15/KTT Thông tư 80/2021/TT-BTC).
- Trường hợp biên bản kiểm tra thuế có ghi nhận nội dung vướng mắc chờ xin ý kiến, thì Báo cáo kết quả kiểm tra thuế và Kết luận kiểm tra thuế (nếu có) phải nêu rõ chưa xử lý những nội dung còn vướng mắc. Đối với các nội dung còn vướng mắc, sau khi nhận được ý kiến tham gia thì tiếp tục xử lý theo quy định của pháp luật.
- Trường hợp kết quả kiểm tra dẫn đến phải:
Xử lý truy thu về thuế; xử phạt vi phạm hành chính về thuế thì trong thời hạn không quá 07 ngày làm việc kể từ ngày ký biên bản kiểm tra (đối với trường hợp người nộp thuế không có yêu cầu giải trình theo Điều 61 Luật Xử lý vi phạm hành chính hoặc ghi rõ ý kiến trong biên bản kiểm tra về việc không thực hiện quyền giải trình); hoặc
Người nộp thuế có yêu cầu giải trình trong thời hạn theo Điều 61 Luật Xử lý vi phạm hành chính hoặc phải xác minh các tình tiết vi phạm hành chính thì trong thời hạn 01 tháng kể từ ngày ký biên bản kiểm tra; hoặc
Kết quả kiểm tra có tình tiết đặc biệt nghiêm trọng, có nhiều tình tiết phức tạp, cần có thêm thời gian để xác minh, thu thập chứng cứ thì trong thời hạn 02 tháng kể từ ngày ký biên bản kiểm tra.
- Trường hợp không phải xử lý truy thu về thuế; không phải xử phạt vi phạm hành chính về thuế thì trong thời hạn không quá 07 ngày làm việc kể từ ngày ký biên bản kiểm tra, Thủ trưởng cơ quan thuế phải ký kết luận kiểm tra thuế
Bước 5: Giám sát kết quả sau kiểm tra
Bộ phận kiểm tra thuế có trách nhiệm phối hợp với bộ phận Quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế theo dõi và đôn đốc việc thực hiện nộp các khoản thuế truy thu, truy hoàn, tiền phạt theo kết quả kiểm tra ghi trên Quyết định xử phạt về thuế vào ngân sách nhà nước theo đúng quy định.
